Duurzaam huis tips

Is het jouw droom om een duurzaam huis te (laten) bouwen, maar je hebt eigenlijk nog geen idee hoe je dit kunt realiseren? Op deze pagina vind je de beste basic tips die je als eerste stap kunt gebruiken om jouw duurzaam droomhuis tot werkelijkheid te laten komen. Kijk snel verder!

Duurzaamheid is een hot topic – steeds vaker handelen we vanuit de gedachte dat het zo min mogelijk impact mag hebben op het milieu. Eerder hadden we een artikel gepubliceerd met handige en musthave duurzaam wonen tips, zoals het gebruik van LED lampen in huis, het kopen van duurzame meubels, en het timen van je douches. Maar als je écht duurzaam wilt wonen, dan hoort daar eigenlijk ook een duurzaam huis bij. Natuurlijk heeft duurzaamheid voor verschillende mensen verschillende betekenissen. Voor sommige mensen is het gebruik van tweedehandse meubels, voor anderen een moestuin in de eigen tuin, terwijl er ook mensen zijn die vinden dat zonnepanelen een musthave zijn.

Voor veel architecten en bouwers op het gebied van duurzaamheid gaat het echter om veel meer. Het is van cruciaal belang om gebruik te maken van thermische massa om de temperatuur in een huis stabiel te houden, net als keuzes zoals ademende wandsystemen, regenwatertanks en producten met een laag VOS-gehalte voor minder chemicaliën en emissies. Of je nu helemaal opnieuw begint of verbouwt, duurzaam ontwerpen en bouwen zijn met elkaar verweven. De twee gaan samen omdat een groot onderdeel van duurzaam ontwerp de juiste oriëntatie en indeling van het huis is, zodat het minimale verwarming of koeling nodig heeft. De zon kan je huis verwarmen en een briesje kan het koelen – en je wilt zoveel mogelijk profiteren van deze gratis bronnen.

1. Bepaal je doel

Niet iedereen heeft dezelfde doelen op het gebied van duurzaamheid – en dat hoeft ook niet. Sommige mensen willen in een volledig duurzaam huis wonen, terwijl anderen aanpassingen doorvoeren om de energie-efficiëntie te verbeteren. Elke stap die gevaarlijke koolstofemissies vermindert en energie en hulpbronnen bespaart, is waardevol. Het woord ‘duurzaam’ verwijst naar het eindeloos kunnen voortzetten van een activiteit. Je huis verwarmen of koelen met passieve zonne-energie is daar een mooi voorbeeld van. Zolang de zon schijnt, is je huis comfortabel. ‘Groen’ daarentegen verwijst naar dingen die bedoeld zijn om zo min mogelijk impact op het milieu te hebben. Een positieve impact is nog beter. Kiezen voor VOS-arme en lokaal geproduceerde materialen zijn perfecte voorbeelden van het groene ideaal. De meeste milieuvriendelijke bouwers combineren elementen van duurzaamheid en groen bouwen om ruimtes te creëren die in hun omgeving passen, terwijl ze het beste gebruik van natuurlijke en gerecyclede materialen laten zien. Of het nu je doel is om je huidige woning te verduurzamen of om volledig off-grid te gaan wonen, het gebruik van duurzame en groene bouwmaterialen staat centraal.

2. Bepaal je budget

Het vaststellen van een realistisch budget is misschien niet het meest opwindende onderdeel van het proces, maar het is wel belangrijk. Voordat je met een architect of ontwerper gaat praten, moet je de beperkingen van uw budget begrijpen. Zonder een geschat budget kunnen plannen gemakkelijk lastig worden voordat de eerste bouwsteen is gelegd. De gemiddelde kosten voor het bouwen van een huis ligt tussen 200 – 500 euro per vierkante meter. Voro het bouwen van een duurzaam huis moet je rekening houden met 15 – 20% hogere kosten. Het goede nieuws is dat een groen en duurzaam huis resulteert in langere energiekosten op lange termijn.

3. Duurzame materialen

Materiaal gebruik is een belangrijk onderdeel bij het bouwen van een huis – vooral als het gaat om een duurzaam huis. Dat is nog een reden waarom het goed is om vanaf het begin een expert en een budget te hebben.

Wanneer je onderzoek doet naar bouwmaterialen voor het bouwen van een duurzaam huis, kun je gemakkelijk verstrikt raken in de ‘groene’ termen die soms bedoeld zijn om meer te misleiden dan te definiëren. Hieronder vind je een aantal echte duurzame materialen.

Duurzaam geoogst

Hout uit verantwoord beheerde bossen wordt duurzaam gekapt. Verantwoord beheerde bossen beschermen de diversiteit en gezondheid van de ecosystemen en respecteren de rechten van de inheemse bevolking. Om deze aanduiding te krijgen, moet een leverancier begrijpen dat kaalkap verboden is en dat oogstpraktijken moeten worden gedocumenteerd en gecertificeerd.

Gerecycleerd en hergebruikt

Recycling en hergebruik zijn misschien wel de ultieme voorbeelden van duurzaamheid. Zolang de mens afval produceert, kan recycling doorgaan. Het hergebruiken van hele materialen zoals ze zijn, zoals het installeren van gebruikte deuren en ramen in je huis, is een low-tech voorbeeld van deze praktijk. Sommige materialen ondergaan een meer gecompliceerde transformatie om groene bouwmaterialen te worden, zoals wanneer oude banden opnieuw worden verwerkt tot nieuwe rubberen vloeren.

Gemakkelijk hernieuwbaar

Wanneer een natuurlijke hulpbron snel kan worden gegenereerd voor meerdere oogsten zonder negatieve gevolgen voor het milieu, wordt deze als gemakkelijk hernieuwbaar beschouwd. Bamboe is een van de meest populaire materialen in groene bouwpraktijken omdat het een snelgroeiend gras is, geen hout. De natuurlijke schoonheid en duurzaamheid van bamboe maken het een geweldige optie voor vloeren, werkbladen en planken.

Lokaal geproduceerd

Het gebruik van materialen die binnen een straal 100km van je bouwplaats zijn geteeld of gemaakt, vermindert de ecologische voetafdruk die nodig is voor levering. Voorraden die over grote afstanden worden vervoerd, verbruiken meer brandstof en veroorzaken meer vervuiling. Lokaal geproduceerde producten kunnen al dan niet ook duurzame producten zijn, maar het is zeker een groene keuze om bouwmaterialen dicht bij huis in te kopen.

Lage VOC

Verven, kitten, lijmen, sommige soorten isolatie, behandeld hout en andere veel voorkomende bouwmaterialen bevatten vluchtige organische stoffen die schadelijk kunnen zijn voor mens en milieu. Producten met een laag VOS-gehalte bevatten minder of geen van deze schadelijke verbindingen.

4. Structurele en afwerkingsmaterialen

Van het hout waarmee je de structuur van je huis is gebouwd tot de muurplaten, dakbedekkingsmaterialen, isolatie en buiten- en binnenverf, je hebt tal van mogelijkheden om een zo duurzaam mogelijk huis te bouwen zonder teveel impact op het milieu:

• Bamboe vloeren;
• Geregenereerd metselwerk, zoals stenen, straatstenen en bakstenen;
• Dakshingles gemaakt van gerecycled materiaal;
• Gerecycled staal;
• Milieuvriendelijke isolatie;
• Niet-giftige en gerecyclede vloerbedekking;
• VOS-arme kitten en lijmen;
• Duurzaam geoogst hout.

5. Verwarmings-, ventilatie- en airconditioningsysteem

Verwarming en koeling van woningen zijn belangrijke uitgaven van een huishouden, en nu de elektriciteitsprijzen stijgen, is het nu dringender om te kiezen voor energiezuinige verwarmings-, ventilatie- en airconditioningsystemen. Bovendien drijft een toenemend bewustzijn van persoonlijke verantwoordelijkheid voor klimaatverandering consumenten ook tot een groenere levensstijl, terwijl sommigen gedwongen worden om duurzame opties te gebruiken om te voldoen aan milieuregelgeving.

Geothermische HVAC-systemen

Het verwarmen en koelen van een woning of gebouw kost geld. Conventionele systemen gebruiken meestal fossiele brandstoffen die duur zijn en niet kunnen worden bijgevuld. Bovendien zijn niet-hernieuwbare energiebronnen niet goed voor het milieu, omdat het gebruik ervan de vervuilingsniveaus verhoogt, broeikaseffecten veroorzaakt en de ozonlaag vernietigt. Het goede nieuws is dat de technologie voortdurend wordt bijgewerkt om de meest efficiënte en effectieve manier te vinden om een huis te verwarmen en te koelen, rekening houdend met beperkte middelen en het maximaliseren van de output van HVAC-systemen.

Zo is het geothermische HVAC-systeem een van de meest recente technologische innovaties voor groenere verwarming en koeling. Het principe is om niet-verbruikte energie in te zetten voor het verwarmen of koelen van een woning. In de winter wordt water dat de warmte van de aardkorst absorbeert, gecirculeerd in de ondergrondse leidingen en vervolgens teruggevoerd naar de warmtepomp, die de warmte onttrekt en opnieuw verdeelt als warme lucht door het hele huis.

Tijdens de zomer vindt de omgekeerde werking plaats wanneer de pomp de warme lucht uit een constructie trekt en de warmte afvoert. Koele lucht blijft achter en wordt door het huis verspreid via de ventilatieopeningen van de airco. De afgevoerde warmte wordt opnieuw in de aarde geïnjecteerd.

Het grootste voordeel van geothermische systemen is dat ze 25-30% zuiniger zijn dan traditionele verwarmings- of koelsystemen, waardoor het energieverbruik drastisch wordt verminderd. Naast lagere emissies verbeteren deze systemen ook de luchtvochtigheid binnenshuis.

Zonne-energie

Zonne-energie is niets nieuws, maar het is een zeer effectieve manier om elektriciteit op te wekken om je airconditioner te laten werken, warmte te leveren en voldoende energie te geven om apparaten te laten werken. Het bespaart je geld en helpt het milieu omdat het een hernieuwbare energiebron is. Een HVAC-systeem op zonne-energie gebruikt het zonlicht om een vloeistof of lucht te verwarmen en brengt de warmte direct naar de gewenste binnenruimte voor onmiddellijk gebruik. Het kan ook worden opgeslagen in tanks voor later gebruik.

6. Duurzaam dak

Als het gaat om een duurzaam dak, zijn er verschillende milieuvriendelijke opties om uit te kiezen, afhankelijk van de kosten, het materiaal, de voorkeur en het ontwerp van je huis. Dakbedekking is geen one size fits all soort situatie.

• Wit dak (koel dak) – Elk dak met een lichte kleur of wit gekleurd, ongeacht het materiaal, staat bekend als een koel dak. Zoals de naam al doet vermoeden, heeft het dak een verkoelend effect op een huis omdat het de meeste zonnestralen weerkaatst.
• Metalen daken met staande naad – Dit dak gaat lang mee, reflecteert licht en is 100% recyclebaar. Je kunt het beter maken door een metalen dak te kiezen dat is gemaakt van gerecyclede materialen en een lichtere kleur heeft. Metalen daken gaan lang mee, met een spanwijdte van 50 jaar. Ook is het dak brandwerend. Het is een ideaal dak voor wie regenwater wil opvangen voor gebruik in de tuin.
• Dakshingles – Voor wie geïnteresseerd is in een klassieke uitstraling van houten shingles, is houten shingles uit een goed beheerd bos een perfecte optie.
• Golfplaten dakbedekking – Dit is een sterk en economisch ontwerp voor groene woningen. Golfplaten zijn duurzaam en bestand tegen elk ruw klimaat. Met de geavanceerde technologie komt dit dak niet in een doorschijnende plastic vorm of een golvende plaat van metaal. Tegenwoordig zijn er verschillende kleuren en stijlen. De veelzijdigheid stelt fabrikanten in staat om met verschillende ontwerpen te komen. Het dak heeft een nette uitstraling en is licht. Het dak is eenvoudig te repareren.
• Teruggewonnen dak van leisteen of klei – Sinds onheuglijke tijden worden klei- en leistenen dakpannen gebruikt voor dakbedekking en mensen begeren ze tot op de dag van vandaag. Geregenereerde tegels zijn de meest milieuvriendelijke optie voor dakbedekking. Een huis met een Spaans ontwerp past perfect bij een standaardcurve van rode kleitegels, terwijl leistenen tegels de prachtige uitstraling van stijlvolle historische huizen aanvullen. Deze dakbedekkingsmaterialen zijn natuurlijk maar zeer duurzaam. Ze kunnen tot een eeuw meegaan. Tegenwoordig zijn er lichtgekleurde kleipannen die de voordelen bieden van een koel daksysteem.
• Groen dak – Vooral in stedelijke gebieden heeft het planten van een groendak tal van voordelen, omdat het het warmte-effect helpt te matigen en de lucht reinigt. Bovendien vermindert een groen sedumdak de hoeveelheid wegstromend regenwater, biedt het je extra verkoeling en isolatie en ziet het er ook nog eens erg mooi uit.
• Rubberen dakbedekking – Een rubberen dak vervaardigd van oude banden met stalen gordel is een goed dakbedekkingsmateriaal. Het is bedekt met gemalen leisteen om de textuur te verbeteren. Het dak is er in verschillende kleuren. Rubberen dakbedekking is bestand tegen stormen en andere barre weersomstandigheden. Het kan tot 50 jaar meegaan.

Bekijk ook:
Duurzaam wonen? 40x tips!
Hoe milieuvriendelijk zijn pelletkachels?
Woning met milieuvriendelijk ontwerp
Woontrends 2022